Nelson Mandela

Słynny południowoafrykański przywódca ruchu przeciw apartheidowi, były pierwszy afrykański prezydent RPA, obrońca praw człowieka, laureat Pokojowej Nagrody Nobla. Jedna z najważniejszych postaci XX wieku. Nelson Mandela urodził się w niewielkiej wiosce Mvezo nad rzeką Mbashe w Transkei – bantustanie (terenie wydzielonym dla ludności tubylczej) położonym w południowo-wschodniej części RPA. Chłopcu nadano imię „Rolihlahla”, co z lokalnego języka Xhosa można przetłumaczyć, jako „Powodujący Kłopoty”. Imię Mandela oficjalnie otrzymał na chrzcie, kiedy poszedł do szkoły prowadzonej przez metodystów, a był pierwszym dzieckiem w swojej rodzinie, które odebrało formalną edukację. In 1939, Mandela rozpoczął studia w Uniwersytecie Fort Hare, jedynym ośrodku w RPA, w którym w tamtym czasie mogli się uczyć Afrykanie. Na drugim roku, za udział w buncie przeciw pogarszającej się jakości jedzenia i stopniowemu obniżaniu rangi samorządu studenckiego, został zawieszony w prawach studenta. Zniechęcony opuścił uczelnię i powrócił w rodzinne strony. Jednak stamtąd – kiedy odkrył, że w tajemnicy przed nim zaaranżowano jego małżeństwo, czego nie chciał robić – w 1941 roku uciekł do Johannesburga. Tam, imając się różnych zajęć, korespondencyjnie dokończył studia licencjackie. Później, jako jedyny czarnoskóry, zaczął studiować prawo na Uniwersytecie Witwatersrand. W 1942 roku Mandela zaczął działać w Afrykańskim Kongresie Narodowym – ruchu, którego głównym celem było zniesienie apartheidu w RPA – szybko stając się jednym z jego liderów, narażając się tym samym na szykany ze strony władz. Tak było m.in. w 1956 roku, kiedy Nelson Mandela razem ze 150 innymi osobami został aresztowany i oskarżony o zdradę. Ponownie przed sądem stanął w 1963 roku (aresztowany został w listopadzie 1962 roku), tym razem oskarżony m.in. o sabotaż, razem z 10 innymi działaczami AKN został skazany na dożywocie. Za kratami spędził 27 lat – do lutego 1990 roku, z czego 18 lat przesiedział w betonowej celi o powierzchni 5m kw. ciężkiego więzienia na wyspie Robben. Pracował tam w kamieniołomach i kopalni żwiru. Mimo tak ciężkich warunków udało mu się w tym czasie ukończyć korespondencyjne licencjackie studia prawnicze na Uniwersytecie Londyńskim. Stał się przy tym symbolem walki Afrykańczyków o wyzwolenie. Rok po wyjściu z więzienia Mandela został przewodniczącym AKN i doprowadził do negocjacji z prezydentem Frederikiem Willemem de Klerkiem. Negocjacje doprowadziły do likwidacji apartheidu. W 1993 roku Mandela i de Klerk zostali laureatami Pokojowej Nagrody Nobla. Kilka miesięcy później – w kwietniu 1994 roku – Nelson Mandela został wybrany pierwszym czarnym prezydentem RPA. Z aktywnej działalności politycznej wycofał się w 1999 roku. Dwa lata później zdiagnozowano u niego raka prostaty. W 2004 roku całkowicie wycofał się z życia publicznego. Zmarł dziewięć lat później w swoim domu w Johannesburgu.

Zdjęcie profilowe: Shutterstock