Andrzej Kopiczyński

Andrzej Kopiczyński

Ur. 15.04.1934 Zm. 13.10.2016

Wspomnienie

W filmie Ewy i Czesława Petelskich był tytułowym Kopernikiem. Zagrał u Andrzeja Wajdy w „Korczaku”, u Wojciecha Hasa w „Niezwykłej podróży Baltazara Kobera” i u Jerzego Hoffmana w „Znachorze” oraz „Ogniem i mieczem”. W pamięci widzów prawdopodobnie jednak już na zawsze pozostanie inżynierem Stefanem Karwowskim – trochę nieporadnym życiowo bohaterem serialu telewizyjnego „Czterdziestolatek" Jerzego Gruzy. Andrzej Kopiczyński pochodził z Międzyrzecza Podlaskiego. Po wojnie, którą przeżył na Kresach Wschodnich, był jednym z tysięcy repatriantów, którzy zasiedlali opuszczone przez Niemców Ziemie Zachodnie. Mieszkał we Wrocławiu, gdzie ukończył podstawówkę i technikum energetyczne. W tej ostatniej szkole stawiał pierwsze kroki na scenicznych deskach, występując w amatorskim zespole teatralnym. To otworzyło mu drogę do łódzkiej „Filmówki” – dostał się tam, dzięki naborowi prowadzonemu ze Wrocławiu właśnie wśród aktorów-amatorów. Państwową Wyższą Szkołę Filmową, Telewizyjną i Teatralną im. Leona Schillera ukończył w 1958 roku. Po studiach z własnego wyboru przez ponad dekadę tułał się po scenach teatralnych Polski Północnej. Był aktorem Teatru im. Stefana Jaracza w Olsztynie, Teatru Współczesnego w Bydgoszczy, Państwowych Teatrów Dramatycznych w Szczecinie, Bałtyckiego Teatru Dramatycznego im. Juliusza Słowackiego w Koszalinie. W 1969 roku wyjechał do Warszawy - skorzystał z zaproszenia od Adama Hanuszkiewicza, który tworzył wtedy zespół Teatru Narodowego. Potem występował na scenach Teatru Rozmaitości, Teatru Na Woli, oraz Teatru Kwadrat. Na srebrnym ekranie zadebiutował w 1957 roku w filmie „Prawdziwy koniec wielkiej wojny” Jerzego Kawalerowicza. Później pojawił się m.in. w „Końcu naszego świata” (1964) i „150 na godzinę” Wandy Jakubowskiej, „Obok prawdy” (1964) Janusza Weycherta, „Świętej wojnie” (1965) oraz „Czekam w Monte Carlo” (1969) Juliana Dziedziny, „Julii, Annie, Genowefie” (1967) Anny Sokołowskiej. W 1970 roku dostał rolę podporucznika Wiktora Kotarskiego w „Jarzębinie czerwonej” Petelskich. Była to na tyle udana kreacja, że para reżyserów pamiętała o aktorze, kiedy kompletowała obsadę do „Kopernika” (1972) – w szykowanym na jubileusz 500-lecia urodzin wielkiego astronoma filmie, Andrzej Kopiczyński dostał rolę tytułową. Jednak największą sławę Kopiczyńskiemu przyniósł udział w serialu Jerzego Gruzy „Czterdziestolatek”. W postać swego rówieśnika, inżyniera Stefana Karwowskiego, wcielał się w latach 1974-77, zagrał go też w firmie fabularnym „Motylem jestem, czyli romans 40-latka” (1976) i za tę rolę otrzymał wiele nagród. Do postaci Karwowskiego powrócił w 1993 r. w serialu „Czterdziestolatek. 20 lat później”. Nigdy więcej nie udało mu się powtórzyć tego sukcesu. Kiedy później pojawiał się na ekranie np. w „Znachorze” (1982), „Ogniem i mieczem” (1999) i „1920 Bitwie warszawskiej” (2011) Jerzego Hoffmana, „Niezwykłej podróży Baltazara Kobera” (1988) Jerzego Wojciecha Hasa lub „Korczaku” (1990) Andrzeja Wajdy, dla wielu widzów w te wszystkie role nie wcielał się Andrzej Kopiczyński, tylko Czterdziestolatek. O tym, jak nadal popularna jest to kreacja, niech świadczy odsłonięty w czerwcu 2020 roku mural na ścianie szybu windowego przy stacji metra Ursynów w Warszawie. Wizerunek przedstawia właśnie filmowego inżyniera Karwowskiego, któremu towarzyszy wścibski podwładny Maliniak (Roman Kłosowski). W ostatnich latach życia Andrzej Kopiczyński chorował na alzheimera.

Redakcja

Zdjęcie profilowe: Maciej Zienkiewicz / Agencja Gazeta