(ur. 24 października 1934 roku w Radziechowach pod Żywcem, zm. 27 grudnia 2018 roku w Krakowie )

Polski duchowny, biskup rzymskokatolicki, profesor nauk prawnych, sekretarz generalny Konferencji Episkopatu Polski.

Podczas okupacji niemieckiej uczył się w tajnych kompletach w Kętach. Do szkoły średniej uczęszczał do Żywca, a stamtąd do seminarium duchownego w Krakowie i na Wydział Teologiczny Uniwersytetu Jagiellońskiego. Po święceniach kapłańskich studiował prawo kanoniczne na KUL, a potem na Uniwersytecie Laterańskim w Rzymie.

W 1992 r. został biskupem pomocniczym diecezji sosnowieckiej. W praktyce nie podjął obowiązków, bo wkrótce został zastępcą, a od 1993 r. sekretarzem generalnym Konferencji Episkopatu Polski. W 1998 r. biskupi nie wybrali go ponownie na stanowisko sekretarza. W tym samym roku został rektorem PAT-u (funkcję tę pełnił przez dwie kadencje, do 2004 r.) oraz współprzewodniczącym rządowo-kościelnej Komisji Konkordatowej (komisja opracowuje projekty zmian legislacyjnych wynikających z obowiązywania konkordatu).

Odznaczony Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski, w 2011 otrzymał tytuł doctora honoris causa Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie. Jako osoba szczególnie zasłużona dla miasta został nagrodzony Laurem Krakowa XXI wieku oraz odznaką Honoris Gratia.
Był też laureatem Medalu świętego Jerzego przyznawanego przez „Tygodnik Powszechny”.